Waarom waarnemen en interpreteren 2 aparte zaken zijn
Een waarneming is iets heel anders dan een interpretatie. Nochtans worden ze heel vaak met elkaar verward en over dezelfde kam geschoren. Dat is ook logisch. Want tussen waarnemen en interpreteren ligt maar een flinterdunne lijn. Wat is nu precies het verschil? En waar komt het misverstand vandaan? Ik leg het hieronder uit.
We hebben over alles een mening, een oordeel. Dat is typisch menselijk. Het is sterker dan onszelf. Meer nog, we zijn er ons niet van bewust. We zien iets, we nemen het op en hopla, we hebben onze eigen interpretatie van het gebeuren.
Een voorbeeld
Ik illustreer dit aan de hand van een voorbeeld.
Wat zie je op onderstaande foto?
Denk niet te lang na, maar som op wat er het eerst in je opkomt.
Klaar?
Misschien heb je wel één van de volgende zaken gezien:
Juist? Heb je één van bovenstaande zaken opgesomd?
Deze zaken kan ik opdelen in 2 kolommen.
| Kolom 1 | Kolom 2 |
| het is een man | hij is boos |
| hij draagt een stropdas | hij heeft vrij lang haar |
| hij draagt een colbert | hij is over zijn toeren |
| hij draagt een overhemd | met hem hang ik liever niet aan de lijn |
| hij heeft een mobiele telefoon in zijn linkerhand | hij roept |
| hij heft zijn rechterhand op | hij zal een hoge functie hebben |
Waarom heb ik dit nu opgedeeld in 2 kolommen?
Precies!
In kolom 1 heb ik de waarnemingen opgesomd. En in kolom 2 staan de interpretaties.
Wat ik in de 2e kolom zet, kun je niet exact waarnemen. Je interpreteert het alleen maar.
Wat is nu precies het verschil tussen een waarneming en een interpretatie?
De grens is miniem. Maar hij is er wel!
Er is een verschil tussen wat je écht ziet en wat je dénkt dat je ziet.
Je kunt, met andere woorden, niet zeker weten of de man op bovenstaande foto boos is, of hij een hoge functie heeft. En wat de één vrij lang haar vindt, vindt de ander helemaal niet zo lang. Je kunt wel met zekerheid zeggen dat hij een overhemd, colbert en stropdas draagt, zijn rechterhand opheft en een mobiele telefoon in zijn linkerhand heeft.
Zorg er dus voor dat je de feiten op een rij hebt, voordat je feedback geeft.
Hoe kun je correcte feedback geven?
De eerste stap in feedback geven is het gedrag benoemen op basis van waarneming. Je begint je feedback dus met de woorden “Ik zag/hoorde je…..”.
Jouw waarheid is niet noodzakelijk die van iemand anders. Als je feedback gaat geven is het dus van belang dat je concreet gedrag kunt omschrijven, op basis van waarneming. Zo krijg je geen discussie.
Bijvoorbeeld: Je hoort iemand hard praten en je kunt je daardoor moeilijk concentreren. “Jij praat te hard” is jouw mening. Die persoon vindt dit misschien helemaal niet van zichzelf en kan heel makkelijk zeggen “Nee hoor, ik praat helemaal niet te hard”.
Hoe begin je je feedback dan wel?
“Ik hoor je hard praten en kan me daardoor niet concentreren”.
Nog een voorbeeld
Je ziet iemand geeuwen. Spontaan vraag je “Ben je moe?”. Maar opnieuw: dit is jouw interpretatie.
Wat je waarneemt is dat de ander geeuwt. Wat je interpreteert, wat je aanneemt, is dat hij moe is. Maar dat hoeft niet zo te zijn. Misschien verveelt hij zich of heeft hij trek.
Conclusie
Probeer je feedback te beginnen met te benoemen wat je ziet en/of hoort.
Zodra je het verschil tussen waarnemen en interpreteren goed onder de knie hebt, kun je perfecte feedback geven en misverstanden vermijden.
Wil je meer weten over het verschil tussen waarneming en interpretatie? Of ben je benieuwd wat de volgende stappen zijn in feedback geven? Wanneer je wel of juist beter geen feedback geeft? Ben je geïnteresseerd in een workshop of training Feedback geven en ontvangen? Laat het mij weten!
Leuk genoeg? Delen maar!